Leven in armoede

- Armoede is een samenhang van vele elementen, die vaak tegelijk
aanwezig zijn bij arme gezinnen: moeilijkheden in het onderwijs, slechte
tewerkstellingskansen, een te gering inkomen, ongezonde huisvesting, moeilijke
thuissituaties. Dit alles vormt een kluwen dat we omschrijven en visualiseren als de
kringloop van de armoede.

- De problemen uit de kringloop van armoede kunnen zowel oorzaak als gevolg zijn. Mensen
in armoede worden geconfronteerd met vele samenhangende problemen, die elkaar
versterken, wat de kans om de kringloop te doorbreken bemoeilijkt.


Onderwijs

De meeste armen zijn laag of niet geschoold en hebben slechts lager of middelbaar
onderwijs (beroeps of bijzonder onderwijs) genoten. Sommigen verlaten de school zonder
voldoende te kunnen lezen of schrijven.

Bij de kinderen thuis is er ook niet veel mogelijkheid om te leren: de ouders kunnen niet
helpen met het huiswerk, begrijpen de schoolwereld niet, er is geen ruimte of een rustig
hoekje om huiswerk te maken.

Het schoolmilieu is weinig afgestemd op de leefwereld van kinderen die opgroeien in
armoede en de onderwijsmethodes zijn vaak niet aangepast aan het werken met sociaal
kwetsbare kinderen. Door hun achtergrond hebben de kinderen vaak moeite met de
gehanteerde normen, gebruiken en verbale denkpatronen op school. Ook de leerstof die
weinig aan hun leefwereld en ritme is aangepast, slaat wonden in hun zelfvertrouwen.

Arbeid

Arbeid is belangrijk om te kunnen participeren aan de samenleving. Een betaalde baan biedt
niet alleen een inkomen en toegang tot sociale zekerheid, maar zorgt ook voor sociale
contacten en is belangrijk voor je identiteit en je maatschappelijke erkenning. De hoge eisen
op de huidige arbeidsmarkt (gespecialiseerde opleiding, diplomavereisten, beschikken over
vervoersmiddelen, flexibiliteit) bieden echter weinig kansen voor wie zwak staat.

Lage scholing leidt meestal tot zwaar en laag betaald werk, vaak slechts tijdelijk, via
interimarbeid of zelfs via zwartwerk. Doordat armen geen werk vinden of slechts af en toe
werken, hebben zij een laag en onstabiel inkomen.

Gezondheidszorg

Een ongezonde woonsituatie, gevaarlijke werkomstandigheden en een onevenwichtige
voeding zal in vele gevallen gezondheidsproblemen met zich meebrengen. Uit angst voor
medische kosten en omwille van hun financiële situatie zullen armen pas in uiterste nood
naar de dokter gaan.

Armoede uitsluiten; stappenplan volgens Pats en CO:

1. Op eigen kracht uit de kringloop van armoede geraken, is een moeilijke zaak. Armen
moeten uit hun isolement komen. Een eerste stap is hen samenbrengen, al dan niet
met niet-armen.

2. Waar de nood erg hoog is, wordt concrete hulp geboden: een voedselpakket,
tweedehandskleding, enz.

3. Daarna kan gekeken worden naar gepaste hulp. Welke specifieke hulp heeft ieder individu nodig om uit de armoede te komen.

4. En ten slotte moet armoede ook structureel aangepakt worden op verschillende levensdomeinen: op het gebied van wonen, energie, gezondheidszorg, onderwijs enz.

Bron